Kleine kinderen, kleine zorgen en grote kinderen, grote zorgen', een waarheid als een koe als het gaat om de mobiliteit van je kroost. Tijdens de kindertijd staat de veiligheid van het kind centraal, denk maar aan leren fietsen. Maar er staat meer op het spel als een tiener begint met rijlessen, want plotseling wordt je voortbestaan als ouder ook bedreigd. Het begint met, in ons geval, een Ford met handversnelling die je voortdurend lijkt te herinneren aan je eigen sterfelijkheid. Rijles geven aan je lieve zoon of dochter confronteert je met oerangsten waarvan je het bestaan had verdrongen. Op het moment dat de leerling het gaspedaal verwisselt met een rempedaal, zie je je fragiele leven aan je voorbij flitsen, naast de verbaasde blikken van andere bestuurders. En uitwijken naar de lege parkeerplaats van een supermarkt uit lijfsbehoud biedt ook geen soelaas. Het is immers niet leeg, zelfs niet op zondag. Nee, het staat vol met auto's met 'L'-stickers, huilende tieners en gefrustreerde ouders. En dat komt omdat we lijken te vergeten dat die laatsten ook een belangrijke les te leren hebben.

Want als ouder vergeten we dat onze vaardigheden om een auto te besturen verschillen van de vaardigheden die we nodig hebben om een ander als passagier te leren rijden. En die laatste hebben we vaak minder ontwikkeld. Geconfronteerd met deze patstelling verliezen we ons dan vaak in irritatie over de blunderende zoon of dochter. En dat terwijl we ons moeten realiseren dat we anderen niet kunnen leiden zonder eerst onszelf te kunnen leiden.

Op het werk is het niet anders. Vaak krijg je een leidinggevende functie omdat je zelf iets tot een goed einde kunt brengen, omdat je een goede bestuurder bent. Maar als leider moet je dat stuur durven en kunnen overdragen om ervoor te zorgen dat anderen een goede bestuurder worden. En dat vereist in de eerste plaats sterk zelfleiderschap. Dat is de vaardigheid om jezelf te beïnvloeden zodat je alle opdrachten goed uitvoert. En met alle opdrachten bedoelen we niet alleen de opdrachten die bij je passen. Nee, het betekent ook de taken die veel uitdagender voor je zijn en de taken waarvoor je soms minder geduld hebt. En dat bereik je dus door zelfleiderschap te ontwikkelen en dat doe je door je te richten op de drie dimensies ervan: 'zelfkennis', 'zelfmotivatie' en 'zelfactivering'.

Zelfkennis is jezelf verdiepen in wat je regelmatig doet en daar lessen uit trekken. Beschouw jezelf als een studieobject en breng in kaart welk gedrag je regelmatig vertoont en tot welke resultaten dit gedrag leidt. Probeer vervolgens verbeterdoelen te stellen rond gedrag dat je niet helpt om opdrachten succesvol af te ronden. Probeer ook te identificeren wat je kunt doen om je effectieve gedrag te versterken en vertaal ook dit in concrete doelen. Voor rijlessen zou een verbeterdoel kunnen zijn om je te richten op één vaardigheid die je per les moet ontwikkelen.     

Je zelfmotivatie, of het vermogen om jezelf te pushen, wordt versterkt door de focus op de weg te houden bij het nastreven van een resultaat. Breng de reis in kaart en de bestemming zal volgen. Verder doe je er goed aan om te kijken naar 'wat' en 'wie' jou motiveert. Probeer je op basis daarvan te omringen met mensen die je energie geven. Verdiep je ook in activiteiten die je positief voeden en/of energie geven. Om door te gaan op de metafoor van autolessen, vertaal het doel van het ontwikkelen van één vaardigheid per les in stappen zoals het geven van wat theorie, het bedenken van een leuke praktische oefening en gestructureerde nabespreking per les. Om jezelf extra te stimuleren, werk dit alles uit met een lotgenoot in je favoriete brasserie.

Tot slot is er zelfactivering, de vaardigheid om jezelf in beweging te zetten. Je verwerft het door uit te gaan van concrete initiatieven. Dus geen grootse voornemens maar kleine acties die samen tot een groter resultaat leiden. Visualiseer ook de voortgang door deze initiatieven in kaart te brengen en af te vinken wanneer je ze hebt uitgevoerd. Kortom, het verbeterdoel van één vaardigheid per les vertaald naar het geven van wat theorie als tussenstap zou vertaald kunnen worden naar initiatieven als het bellen van een rijinstructeur en het opzoeken van een instructiefilmpje op YouTube.

In de overtuiging dat er na het lezen van dit artikel meer rust zal zijn op de parkeerplaats, moet u me nu excuseren, er staat een Ford EN een dochter op me te wachten.