Je herinnert je misschien ook de beroemde scène waarin hij door het glas zijn culinaire voorkeuren met Clarice, de FBI-agente, deelde door te zeggen: "Ik at zijn lever met wat favabonen en een lekkere Chianti."Trouwens, in het originele boek van Thomas Harris is Lecters rode wijn "Amarone", een veel toepasselijkere keuze. De filmbazen vreesden echter dat Amarone geen belletje zou doen rinkelen bij de barbaarse bioscoopbezoekers, vandaar de Chianti. Dit is geheel terzijde. De kracht van de film ligt in het leggen van een geforceerde verbinding tussen de agent en de seriemoordenaar. Niet alleen omdat de FBI Hannibals cryptische aanwijzingen op afstand moet ontleden zonder ze met hem uit te testen, maar ook omdat ze tijdens hun spaarzame gesprekken letterlijk gescheiden worden door een glazen barrière. Sinds het uitbreken van de Corona-crisis kunnen we ons allemaal voorstellen hoe moeilijk het is om op afstand of achter glas met elkaar in contact te komen. Dat laatste kan letterlijk, zoals bij het plexiglas bij de kassa in de supermarkt, maar ook figuurlijk in het glas van een smartphonescherm. We horen ook steeds vaker dat werken op afstand achter een scherm vanaf nu het nieuwe normaal wordt. We moeten onszelf eerst de kritische vraag stellen - is dat altijd een goede zaak? 

©Hannibal Lecter

Op afstand werken kan een goede zaak zijn. Studies over thuiswerken wijzen bijvoorbeeld uit dat onze productiviteit vaak toeneemt. De frustratie van het woon-werkverkeer verdwijnt en veel organisaties zien een toename in werktevredenheid en retentie sinds de introductie van thuiswerken. Er zijn echter ook kritische geluiden te horen. De afleiding thuis kan voor extra stress zorgen en mensen missen al snel het sociale contact met collega's en gelijkgestemden. Als het gaat om creativiteit zien we bovendien dat het daadwerkelijk samenbrengen van mensen leidt tot het creëren van andere ideeën door gebruik te maken van verschillende perspectieven. Kortom, zoals altijd is het antwoord dubbelzinnig en is het de vraag hoe we de voordelen kunnen benutten en tegelijkertijd de nadelen kunnen beperken.

Allereerst moeten we, als het gaat om thuiswerken, werken aan betere afspraken. Vertrouwen, een thema waar we later op terugkomen, wordt gecreëerd door voorspelbaarheid te installeren. En er is geen makkelijkere manier om dat te doen dan het duidelijk formuleren van tijd- en plaatsverwachtingen in tijden van zelfstandig werken. Denk aan onderwerpen als beschikbaarheid of wanneer welk communicatiekanaal te gebruiken. Iedereen raakt gefrustreerd als een collega de telefoon niet opneemt terwijl hij e-mails stuurt. Maak afspraken en vermijd conflicten in de relatie! Zelfs na de crisis zou het goed zijn om te bespreken welke activiteiten persoonlijk contact vereisen. Dit is een uitloper van "activity based working"; de afspraken over welke ruimte, mensen en methodes we gebruiken om een bepaalde activiteit succesvol af te ronden.   

We zouden er ook goed aan doen om autonomie te geven. Het verbaast me hoeveel kennissen die thuis werken moeten bijhouden wat ze gedaan hebben en wanneer. De oorzaak hiervan is vaak tweeledig. Ten eerste, veel organisaties hebben het over vertrouwen maar geven het niet, terwijl de meerderheid van de mensen gedijt op resultaten. Ze floreren als ze de vrijheid krijgen om die resultaten te behalen. Arnoud en ik vonden een goed voorbeeld hiervan in Hudiel, bij velen bekend door onze video "de polyglot". Deze man heeft nooit de kans gehad om te studeren, laat staan een taalcursus te volgen. Toch slaagde hij erin om op eigen kracht twaalf talen te leren. Hij deed dit door zelfstandig contact te leggen met toeristen en hen om hulp te vragen bij zijn leerproces, niet door een opgelegd studieplan te volgen. Dit brengt ons ook bij een tweede reden waarom vertrouwen soms ontbreekt. Veel organisaties vinden het moeilijk om grote ambities te vertalen naar resultaatgerichte doelstellingen. Deze doelstellingen bevatten het wat en vooral het waarom van een te behalen resultaat. Als het "waarom" betrokken is, gaan mensen vanzelf creatief op zoek naar het "hoe". Denk maar aan Hudiel, zijn "waarom" om talen te beheersen was om contact te maken met klanten in hun eigen taal. Op deze manier maakte hij niet alleen voor hen het verschil, maar ook voor zijn bedrijf.

En een laatste tip is te vinden in de term"gestructureerde ongestructureerde tijd". Dit verwijst naar het communiceren op een gestructureerde manier, maar op een spontane, ongestructureerde manier, over dingen die niet vastliggen. Je kunt het vergelijken met gesprekken in de koffiehoek, "chit-chat" of het begin van een vergadering. Omdat we er tijd voor maken, zijn deze gesprekken heel gewoon. Ze creëren vaak een ontspannen sfeer en dragen bij tot wederzijds begrip. Welnu, de afstand tussen ons mag vandaag geen reden zijn om deze gesprekken niet te voeren. Ze zouden een structureel onderdeel van ons werkende leven moeten vormen. Je kunt dit eenvoudig digitaal organiseren. Zo initieerde onze collega Joke een e-pero voor de vrijwilligers. Als Mobile SchoolStreetwiZe team hebben we een team catch-up met maar één doel: weten hoe het met iedereen gaat. Je kunt ook, net als ik, vaker de telefoon pakken en even "inchecken" met iemand. Verbinding schept vertrouwen en wederzijds begrip. En dat krijgen we echt niet door alleen maar wat leuke whatsapp-berichtjes uit te wisselen!

 

En als je me nu wilt excuseren, er staat een fles Chianti op me te wachten ... of was het Amarone?